Back in the city

Iets meer dan een week geleden stapte ik in New York uit het vliegtuig. Na een maand weer thuis in Friesland te hebben vertoefd, was het tijd voor een tweede semester aan de New School. Opeens sta je na een dag reizen weer in je kamer op de campus. Je komt iedereen weer tegen en opeens is alles weer zoals het was in het eerste semester. Maar toch niet helemaal, iedereen is er immers een maand tussenuit geweest. Ik was alweer gewend geraakt aan de Nederlandse cultuur, mensen en omgeving. Gelukkig is de omschakeling een tweede keer een stuk makkelijker dan als je voor het eerst in een ander land woont.

Het weekend dat ik aankwam, bestond voornamelijk uit spullen uitpakken, inkopen doen en een beetje rondhangen in afwachting van het begin van het 'Spring semester'. De maandag erop (maandag 28 Januari) begon school. Het wordt een ongelooflijk uitdagende semester; vrijwel al mijn klassen zijn op een goed level en gaan over hele interessante onderwerpen. Om een paar te noemen:
Rhytmic Analysis, waarin we les krijgen over allerlei verschillende ritmes en maatsoorten, Afro-Cuban Ensemble, muziek van Afro-cubaanse roots zoals latin jazz, mambo, etc... De New School biedt zelfs een klas aan waarin we met een grote groep in een koor werken van Bach en oudere muziek zingen.
Nu al een van mijn favoriete vakken is Musical Aesthetics, een 'graduate class' aan the New School Lang for Public Research, zoals deze divisie van de school heet. Elke jazzstudent is verplicht een 'liberal arts class' te volgen, en ik heb met toestemming dit vak kunnen kiezen. Het gaat over filosofie, schoonheid en muziek en alle vragen die daarbij horen. In de klas deden we een introductieronde; iedereen moest zijn of haar naam en studie noemen en vertellen waarom ze voor dit vak hadden gekozen. Veel mensen waren niet lang van stof en zeiden kortweg dat ze in het vak geïnteresseerd waren. Maar er zaten ook studenten bij die uitgebreid hun hoop, verwachting en vragen poneerden. Problemen en vragen die naarstig op zoek waren naar een antwoord. De leraar was overweldigd door sommige opmerkingen en zei met een oprechte glimlach: het is een hele eer om voor deze klas te staan. Het vak houdt in veel discussiëren, lezen, essays schrijven. Hard werken dus. Het is wel fijn om een klas te hebben die concreter werk inhoudt, want zoals bekend is het bij een muziekstudie vaak abstracter en moeilijk meetbaar.

Naast jazz vakken en een liberal arts class, volg ik ook 2 klassen aan the Mannes New School, de klassieke muziek afdeling uptown, 85th street. De eerste maandag van het semester moest ik auditeren voor het Chamber Music Ensemble, om mijn niveau te bepalen. Ik speelde Chopin Scherzo No. 2 en Mozart Sonata No. 10 #1 voor een jury. Zij maken in de komende weken groepen, kamermuziek groepen, waar dit semester dan mee geoefend wordt op repetoire. Dat zijn formaties van duo's, trio's, misschien ook kwartetten (niet het spel) met cello's en violen. Op dinsdagen moet ik ook Uptown richting Mannes voor een Orchestration class. In die les leren we te orkestreren voor bepaalde bezettingen, hoe schrijf je muziek op voor een klassiek kwintet.

Naast school zat de eerste week ook vol met muziek maken. Dinsdag ging ik samen met vele anderen van de New School naar Jazz Club Smalls, waar studenten van de New School speelden. Na hun optreden was er een jam sessie, waar ik ook kon spelen. Opeens stond daar Joel Frahm, en dan speel je met een van de beste tenorsaxofonisten around town. 
Het is een hele wandeling, van de campus naar Smalls. In de winter snijd de wind langs je kleren. Door de hoge gebouwen in de grote stad ontstaan er windtunnels waardoor de wind met nog grote kracht door de straten waait. De jamsessies beginnen laat in de avond (zeg maar ochtend, want het begint een uur of 12:30) is het meestal 3 uur voor je weer terug in je bed ligt. Op de weg terug zijn de straten tamelijk uitgestorven. Zo uitgestorven als het maar kan in een wereldstad; er lopen nog een aantal mensen, er rijden nog een aantal auto's... En vrijwel alle winkels zijn nog open. Je loopt gauw door, vanwege de vermoeidheid, de kou en de ongure types die op deze uren door de stad dwalen. Bovendien moet je de volgende dag wel gewoon weer naar school...

---

In het weekend was het tijd voor een stukje toerisme. Samen met vrienden ben ik naar de Freedom Tower en het 9-11 Memorial geweest. Het memorial is een indrukwekkend werk. Op de plekken waar de torens vroeger fier tot in de wolken rezen, bevinden zich nu diepe bassins met watervallen. Op de zijkanten van het bassin staan de namen van de vele slachtoffers gegrift. Door de diepte van het bassin en de kracht van de watervallen, klinkt er een luid geraas en gedonder. De stadgeluiden zijn nauwelijks meer te onderscheiden, ze gaan volledig op in het kabaal en 'geluidsgeweld' van het water. Het is alsof in dat water nog steeds het geweld en geraas van 11 september weerklinkt. Maar het water heeft ook een serene stilte, als was het een stilteoord. Stilte is in New York natuurlijk onmogelijk. Ten minste, als we stilte beschouwen als het ontbreken van geluid. Maar als we met stilte bedoelen het concentreren op een bepaald geluid dat als een soort mantra al het andere op de achtergrond zet, denk ik dat dit memorial daar een prachtig voorbeeld van is. Juist door het afweren van al die stadsgeluiden, door het geruis van het water, bevindt je je in een soort stilteoord, je gaat op in de geluiden van het water en wordt niet afgeleid door alle autotoeters en geluiden van een nooit slapende stad in de achtergrond.

Vrijdag 1 februari ging ik naar een concert van het Wayne Shorter Quartet (met Brian Blade, John Pattituci en Danilo Perez) met het Orpheus Chamber Orchestra in jawel... Carnegie Hall! Wat een briljante componist en musicus, Wayne Shorter. Hij schreef alle orkestraties en composities van dit concert en het was muziek zo nieuw en fris zoals je het nog nooit hebt gehoord. Dat is toch vrij indrukwekkend voor een man die over een paar dagen 80 wordt. Op een hele hippe en uitdagende manier combineerde hij de klassieke bezetting van het kamerorkest met een jazz quartet, waarin Brian Blade klaar zat om zijn veelgeprezen 'kanonschoten' af te vuren op zijn drumstel.

Het was een mooie eerste week. Nu maar weer terug aan de studie...